Sumarselskap

Heldig er den som har ein hage og attpåtil er ein ihuga grønsakdyrkar. Er det då noka sak å invitere til sumarselskap? Ein stor salatbolle må ein ha, og så er det berre å gå ut i hagen og hente inn salat og reddikar.



Ja, ta inn noko graslauk, pipelauk og grave fram kvitlauken. Nokre ingrediensar må eg nok kaupe, men nypotet' til potetsalaten har eg, litt dill og persille og store rabarbrablad til å dandere spekematen på. Ringblomane er dekorative i salaten, og ikkje å forgløyme agurkurten (borago) min. Blå blomar i rjomedressingen eller til pynt på kaka, det er prikken over i'en.



Basilikumen gror så godt, og med alle dei plantene eg har, har eg nok til heile hausten. Noko må eg vel tørke.
Bergamott- eller etasjeblom - eller hestemynte- har så vidt starta bløminga, dei raude hovuda pyntar òg godt på eit salatfat. Ertepesjene er små, men sers gode i potetsalaten.



Eplesafta vi pressa i fjor haust og vinter, har vi enno nokre flasker att av i frysaren. Let eg ei flaske stå nokre dagar på kjøkenbenken, er det ikkje lenge før det brusar i henne. Den herlegaste eplecider kjem frå hagen min.



No er det tida for fråtsing av jordbær. Vi et alt vi maktar. Som bestefaren til "Lille Tre" (av Forrest Carter) seier til barnebarnet sitt at han kan like gjerne ete opp all blåbæra med ein gong. Uansett - det skal jo i magen.

O du herrlege sumartid, måtte du vare lenge...

Orms veg på berget

Har du ein hage og eit bibliotek har du i grunnen - nesten alt. Har du attpåtil ei gamal støylsbu i fjellheimen og høve til vandringar dit, har du ikkje noko å klage over.

Denne støylsbua har eg vitja nesten kvart år i snart 40 år. Den fyrste turen Hainn te mæ og eg tok i 1970 vart unnagjort på vel 2 timar. Men då vi gjekk dit tidlegare i sumar, brukte vi nærare 4 timar. Var sekkane våre tyngre no? Eller var det berre det at føtene ikkje er så spreke lengre? Avstanden har i allefall ikkje endra seg, bua ligg der ho ligg. Sekkane er ikkje tyngre; vi - eg - har lært å berre ta med det mest naudsynte. Ikkje noko tjukk bok lenger; dei siste åra har Hainn te mæ og eg hatt med ei bok på deling, og vi har hatt høgtlesing om kveldane. I ljoset frå parafinlampa. Den siste boka vi las på denne måten var "Orms veg på berget" av Torgny Lindgren. Denne boka vart også i år aktuell - i alle fall tittelen. For ein orm vart observert på berget, like ved der vi har eisa, der vi kokar og har alle ute-måltida.

I år hadde vi ikkje med bok, men 2 ungdomar var derimot med på ferda. Dei hadde starta turen før gamlingane, og Hainn te mæ venta at kaffen var klar når vi kom fram.

Det var derimot eit underleg syn som møtte oss. Alt av inventar og utstyr var bore ut på vollen, og dei to unge var opptekne med å brenne saker og ting på bålet. "Saker og ting" viste seg å vere alt vi hadde av tørrfor. Som ris, spaghetti, makaroni og havregryn. Alt var uspiseleg. Mygla og fælt.

Kva hadde hendt? Dei unge hadde kome til ei hytte som var broten opp. Låsane i ytterdøra og forstogsdøra var brotne opp, og lemmen var teken av det eine glaset.
Det som var borte var noko verkty. Ingenting anna sakna vi. Men dei som hadde brote seg inn vart kan hende skremde av det dei såg inne i bua. Der var alt kaos. Vedkassa sto midt på golvet, stolar var velta og i skåpet stod det vatn i koppar og krus. Ingen forlet jo bua si slik når dei reiser.
Men dette har og skjedd tidlegare. Vi slo opp i hytteboka (som heldigvis låg på øvste hylle i skåpet og ikkje hadde vass-skade), og der hadde Hainn te mæ opplevd det same i 1994.
I vinter var det mykje snø, og den smelta bråfort. Vatnet som smelta rann truleg på overflata av den harde snøen, og samla seg i ein svær dam som vinden hadde forma rundt hytta - og vatnet trekte etter kvart inn i hytta - og der stod det ca. 70 - 80 cm opp på veggen. To gonger har det skjedd på 14 år, og aldri har det skjedd tidlegare. No då vi reiste frå hytta, hengde vi opp alt vi kunne under taket, og vi brukte berre dei øvste hyllene i skåpet.

Om våren når dette hender er det uråd å kome seg inn til støylen.
Korleis kan vi då hindre dette i framtida?

Hare på ferde...

Ja, akkurat - kven har vore i grønsakhagen min og ete toppane av bøneplantene mine og og øydelagd alle mangold-plantene mine?? Er det kanskje ein harepus?? Helene harefrøken som er så nuskat og god, ja, heilt til ho går i kjøkenhagen til folk. Til folk som i år verkeleg legg seg i sela for å få premie i jordbruksklubben (den einaste i landet), og ikkje berre vert den evige firar.

Etter turar både hit og dit sette eg meg fore å luke og å få sving på kjøkenhagen. Det er kanskje lurt å vere borte i 14 dagar, så ser ein korleis veksten er. Gulrøter og lauk sto fint, og med tynning og luking vart det riktig flott. Boragoan' mine var store, og saman ringblomane pyntar dei opp alle salatbollar. Men kvifor tek ikkje harepus og et av salaten eller dei raude reddikane?

Eg har verkeleg tenkt å henge opp noko med lyd på erte-hesja mi, men utrangerte CD-plater er det vel ikkje noko hjelp i. Skal eg finne fram små klokker frå jolepynten? Irriterande er det, og eg klaga mi naud til dei to domarane som alt har vore her på si fyrste synfaring.

Sumarvarmen let vente på seg her sør, men det er allstøtt ting som må gjerast. Hainn te mæ er atter oppteken av sine gamle hus. No har han flutt badstoga, ei riktig gamal ei, og det er stokkar som må skiftast ut.

Dotter vår er heime på ferie, og ein student må ikkje berre liggje og dra seg. Så ho har sett i gong med å beise løa. Løa er stor og høg, og mor må vere med og halde stigen. Snart har det gått med 30 liter beis, og vent og kirsebærraudt vert det. Eg har ikkje sans for grøne løer, eller gule - nei raude må dei vere. Dei står så fint til dei grøne trea vi omgjev oss med.

Det var full bløming i eplehagen i vår, og det vert stor avling. MEN er det rognebær i år? Ellers vil rognebærmøllen slå seg til i epla og øydeleggje avlinga vår.

Wenn jemand eine Reise tut, hat er 'was zu erzählen

Denne byrjinga på eit tysk dikt frå 1786 hadde eg tenkt som overskrift på bloggen etter Estlandsturen hainn te mæ og eg gjorde tidleg i juni . Vi var nokre dagar i Tallinn før vi reiste med buss til øya Muhu. Vi opplevde mangt og mykje, og eg hadde store planar om ei reiseskildring. Men det skjedde andre og viktigare ting i livet mitt. Og eg gjorde på nytt ei reise til fødebyen.

Mi kjære, gamle mor på 96 år fekk slag natt til 18.juni, og vi skjøna at det gjekk berre ein veg. Eg fekk vere hjå henne dei siste dagane og nettene, og eg gret mang ei tåre den tida. Det var ei fredfull stund då ho sovna, fredag morgon, den 27.juni. Eit langt liv var til endes. Men minna vil leve. Det går ikkje ein dag utan at eg tenkjer at mamma sa det slik, eller ho ville ha gjort det sånn. Ho ville ha ei "pen begravelse", og eg trur ho ville ha likt den måten vi syskena ordna alt på. Ho fekk både "Den fyrste song eg høyra fekk" og "Fager kveldsol smiler", og medan organisten spela nydelege tonar før presten kom inn, "dansa" Prinessa på 4 år foran kista til ære for Oldepy. Det hadde Oldepy likt, det er eg sikker på - ho hadde smilt og klappa.

Trondheim viste seg frå si aller beste side denne fredagen gravferda var, det var steikevarmt. Ein slik dag ville mamma ha likt seg i hagen på Tiller, sitjande i ein god stol, med solhatt og med eit ynskje om å bli brun på armane. Vi var der, hennar born, svigerborn, borneborn -sume av dei med ektefeller - og oldeborn. Og det vart ei fin og verdig avslutning på dagen.